Wyrok ten wydano w następującym stanie faktycznym: Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny nakazał pracodawcy zapewnić właściwe warunki higieniczno-sanitarne w zakładzie pracy przez doprowadzenie bieżącej wody i montaż kanalizacji. Jak wykazała kontrola, w zakładzie pracy zatrudniającym 27 osób pracodawca wyłączył z użytkowania pomieszczenia higieniczno-sanitarne, tj. pomieszczenia wc oraz umywalnie. Pracownicy mogli korzystać jedynie z jadalni, w której myli naczynia pod bieżącą wodą, zbieraną do wiadra umieszczonego w zlewozmywaku, a następnie wylewaną na zewnątrz. Poza zakładem pracy ustawione były także tymczasowe toalety. W ocenie inspektora brak bieżącej wody i czynnej kanalizacji narusza m.in. przepis art. 213 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1666) oraz § 3 i 13 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) – dalej r.b.h.p.

Dowiedz się więcej z książki
Bezpieczeństwo i higiena pracy. Pytania i odpowiedzi
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł

 

Decyzję tę podtrzymał Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny, zdaniem którego brak dostępu do urządzeń higieniczno-sanitarnych (np. umywalki) ma negatywny wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracowników, tym bardziej, że w kontrolowanym przedsiębiorstwie emitowany jest pył przemysłowy, a także stosuje się substancje i mieszaniny chemiczne, w tym sklasyfikowane jako niebezpieczne. Organu odwoławczego nie przekonało tłumaczenie pracodawcy, jakoby wymóg zapewnienia pracownikom dostępu do bieżącej wody spełnił, dowożąc wodę w zbiornikach. Uwadze PWIS nie uszło przy tym, że ilość dostarczanej w ten sposób wody nie odpowiadała wymaganiom przewidzianym w r.b.h.p. W ocenie organu przyczyną zaistniałej sytuacji był brak dobrej woli pracodawcy, bowiem – jak wynikało z akt sprawy – możliwa jest dostawa wody z sieci wodociągowej zlokalizowanej wzdłuż ulicy, przy której firma ma siedzibę. Aspekt finansowy czy organizacyjny nie może warunkować wykonania nałożonego na pracodawcę obowiązku i narażać na szkodę nadrzędny cel w postaci dobro i zdrowia pracowników.

Zobacz także: Pracodawca powinien zapewnić wodę niezbędną do utrzymania czystości stanowisk pracy>>

Ze stanowiskiem inspektorów sanitarnych zgodził się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu. Materiał dokumentacyjny sprawy jednoznacznie wykazał bowiem, że w kontrolowanym zakładzie pracy brak jest czynnej kanalizacji sanitarnej, pracodawca wyłączył z użytkowania pomieszczenia higieniczno-sanitarne oraz sprzecznie z wymaganiami bhp zapewnił podwładnym jedynie toalety przenośne.
Sąd podkreślił też, że rozwiązanie, które przyjął pracodawca w zakresie zaopatrzenia zakładu w wodę nie wypełnia warunku doprowadzenia bieżącej wody - zimnej i ciepłej. Co do rozumienia pojęcia „bieżąca woda” Sąd podzielił stanowisko NSA wyrażone w wyroku z dnia 20 czerwca 2007 r., II OSK 914/06, wedle którego chodzi o wodę płynącą, a nie stojącą, jaką zapewnił skarżący, podając do kranu wodę z zamkniętego pojemnika. To, iż woda płynie po odkręceniu zaworu nie zmienia faktu, że pochodzi ona ze źródła wody stojącej, które nie zapewnia stałego jej dopływu. Walor wody bieżącej ma woda pochodząca ze źródeł zabezpieczających - co do zasady - nieprzerwany pobór wody, takich np. sieć wodociągowa czy też studnia, znajdujące się pod bieżącym nadzorem organów Inspekcji Sanitarnej.

Zobacz także: Dla załogi lepsza tania woda mineralna niż paczka dobrej herbaty>>

Opolski WSA odrzucił także argument skarżącego, jakoby decyzja Inspekcji Sanitarnej była niewykonalna. W tym kontekście przypomniał, że niewykonalność musi mieć charakter obiektywny i występuje w sytuacji, gdy np. stan wiedzy technicznej faktycznie uniemożliwia wykonanie decyzji. Negatywne stanowisko adresatów decyzji lub innych osób, przeszkody ekonomiczne, finansowe lub techniczne nie stanowią nieusuwalnej przeszkody do wyegzekwowania decyzji (por. wyrok NSA z dnia 3 czerwca 2008 r., II OSK 590/07, LEX nr 484998). W realiach sprawy powody niepodłączenia zakładu pracy do sieci kanalizacyjnej nie były natury technicznej. Przeciwnie - mają charakter przejściowy, a nie jest rolą organów Inspekcji Sanitarnej poszukiwanie, w zastępstwie zobowiązanej strony, właściwych i dogodnych dla niej rozwiązań.
W tym stanie rzeczy Sąd orzekł, że zaskarżona decyzja nie naruszyła prawa materialnego ani reguł postępowania administracyjnego.

Zobacz także: Obowiązek zapewnienia dostatecznej ilości wody do picia oraz do celów higienicznosanitarnych, gospodarczych i przeciwpożarowych>>