Jeśli zachodzi potrzeba określenia czy karta charakterystyki jest zgodna z REACH, najlepiej zobaczyć pierwszą stronę karty charakterystyki w górnej części, gdzie powinna znajdować się albo data wystawienia albo data aktualizacji karty charakterystyki. Daty wystawienia lub daty aktualizacji karty charakterystyki powinny znajdować się także w sekcji 16 karty charakterystyki pt. "Inne informacje".
Ostatnie zmiany do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1907/2006 z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów (Dz. Urz. UE L 396 z 30.12.2006, s. 1 z późn. zm.) - dalej rozporządzenie REACH zostały wprowadzone rozporządzeniem Komisji (UE) nr 453/2010 z dnia 20 maja 2010 r. zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) (Dz. Urz. UE L 133 z 31.05.2010, s. 1) - dalej rozporządzenie nr 453/2010. Zmiana ta weszła w życie 20 czerwca 2010 r.
Wcześniejsze zmiany do rozporządzenia REACH, w tym do art. 31 dotyczącego kart charakterystyki, zostały wprowadzone rozporządzeniem CLP, tj. rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008, s. 1 z późn. zm.) - dalej rozporządzenie CLP. Weszło ono w życie dnia 20 stycznia 2009 r.
Przy zwracaniu uwagi na daty sporządzenia lub aktualizacji karty charakterystyki należy pamiętać, aby daty były późniejsze niż 20 czerwca 2010 r., co mogłoby oznaczać, że przy tworzeniu lub aktualizacji karty charakterystyki zostały uwzględnione zmiany wprowadzone ww. rozporządzeniami. Na karcie charakterystyki na pierwszej stronie powinna być też informacja na temat podstawy prawnej, zgodnie z którą została sporządzona karta charakterystyki, np. "Karta charakterystyki została sporządzona zgodnie z rozporządzeniem WE nr 1907/2006 (REACH)".
Karta charakterystyki (ang. MSDS, Material Safety Data Sheet) zgodnie z rozporządzeniem REACH jest jednym z podstawowych narzędzi komunikacji w łańcuchu dostaw pomiędzy dostawcą/producentem, a dalszym użytkownikiem w sferze informowania o zagrożeniach i zarządzaniu ryzykiem.
Ostatnie zmiany do rozporządzenia REACH zostały wprowadzone rozporządzeniem nr 453/2010. Wcześniejsze zmiany do rozporządzenia REACH, w tym do art. 31 dotyczącego kart charakterystyki, zostały wprowadzone rozporządzeniem CLP.
Podstawowym celem sporządzania karty charakterystyki jest informowanie użytkowników o potencjalnych zagrożeniach wynikających z kontaktu z substancjami lub mieszaninami (preparatami) niebezpiecznymi, metodach minimalizowania ryzyka, jak również sposobach postępowania w przypadku zaistnienia sytuacji niebezpiecznej.
Karta charakterystyki umożliwia użytkownikom podjęcie niezbędnych środków dotyczących ochrony zdrowia ludzkiego i bezpieczeństwa w miejscu pracy oraz ochrony środowiska. Osoba sporządzająca kartę charakterystyki bierze pod uwagę, to, że karta charakterystyki musi informować jej użytkownika o zagrożeniach stwarzanych przez substancję lub mieszaninę oraz zawierać informacje dotyczące bezpiecznego magazynowania substancji lub mieszaniny, postępowania z nią oraz jej usuwania. Karta charakterystyki umożliwia także pracodawcom stwierdzenie, czy w miejscu pracy znajdują się niebezpieczne środki chemiczne, a także ocenę ryzyka dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników wynikającego z ich zastosowania.
Zgodnie z art. 31 rozporządzenia REACH dostawca substancji lub mieszaniny dostarcza odbiorcy kartę charakterystyki, w języku urzędowym państwa członkowskiego, na terenie którego substancja lub preparat jest wprowadzana do obrotu, sporządzoną zgodnie z załącznikiem II, w przypadku gdy:
• substancja spełnia kryteria klasyfikacji jako stwarzająca zagrożenie zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008 lub jeżeli mieszanina spełnia kryteria klasyfikujące ją jako niebezpieczną zgodnie z dyrektywą 1999/45/WE; lub
• substancja jest trwała, wykazująca zdolność do bioakumulacji i toksyczna (PBT) lub bardzo trwała i wykazująca bardzo dużą zdolność do bioakumulacji (vPvB) zgodnie z kryteriami zawartymi w załączniku XIII rozporządzenia REACH; lub
• substancja znajduje się na liście substancji do ewentualnego włączenia do załącznika XIV rozporządzenia REACH "Wykaz substancji podlegających procedurze udzielania zezwoleń".
Jeżeli substancje są zaklasyfikowane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008, w okresie od jego wejścia w życie do dnia 1 grudnia 2010 r. w karcie charakterystyki można zawrzeć tę klasyfikację wraz z klasyfikacją zgodną z dyrektywą 67/548/EWG. Od dnia 1 grudnia 2010 r. do dnia 1 czerwca 2015 r. karty charakterystyki substancji powinny zawierać klasyfikację zgodną z dyrektywą 67/548/EWG i rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008.
Jeżeli mieszaniny są zaklasyfikowane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008, w okresie od jego wejścia w życie do dnia 1 czerwca 2015 r. w karcie charakterystyki można zawrzeć tę klasyfikację wraz z klasyfikacją zgodną z dyrektywą 1999/45/WE.
Do dnia 1 czerwca 2015 r., jeżeli substancje lub mieszaniny powinny być zarówno zaklasyfikowane, jak i oznakowane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008, w karcie charakterystyki powinna zostać zawarta ta klasyfikacja w odniesieniu do substancji, mieszaniny i jej składników, wraz z ich klasyfikacją zgodną, odpowiednio, z dyrektywą 67/548/EWG, jak i dyrektywą 1999/45/WE.
Zgodnie z przepisami rozporządzenia REACH karty charakterystyki powinny być przygotowane także dla preparatów niezaklasyfikowanych zgodnie z kryteriami klasyfikacji jako niebezpieczne (i dostarczyć odbiorcy na jego żądanie), ale zawierających:
a) w stężeniach wynoszących osobno co najmniej 1% wag. w przypadku preparatów nie występujących w postaci gazu oraz co najmniej 0,2% obj. w przypadku preparatów występujących w postaci gazu, substancję która stwarza zagrożenie dla zdrowia ludzkiego lub środowiska, lub
b) w stężeniach wynoszących osobno co najmniej 0,1% wag. w przypadku preparatów nie występujących w postaci gazu przynajmniej jedną substancję, która jest PBT lub vPvB, lub która została umieszczona na liście substancji podlegających procedurze udzielania zezwoleń z powodów innych niż określone w lit. a) lub substancję, w przypadku której zostały określone we Wspólnocie najwyższe dopuszczalne stężenia w środowisku pracy.
Jeżeli dalszy użytkownik lub dystrybutor nie żąda karty charakterystyki, nie musi być ona dostarczona, w odniesieniu do substancji, które są substancjami stwarzającymi zagrożenie zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008 lub mieszanin, które są mieszaninami niebezpiecznymi zgodnie z dyrektywą 1999/45/WE, jeżeli tym substancjom lub mieszaninom, oferowanym lub sprzedawanym ogółowi społeczeństwa, towarzyszą informacje wystarczające, by użytkownicy mogli podjąć niezbędne środki ochrony zdrowia ludzkiego, bezpieczeństwa i środowiska.
Kartę charakterystyki dostarcza się w językach urzędowych państw członkowskich, na terytorium których substancja lub preparat jest wprowadzany do obrotu, chyba że zainteresowane państwa członkowskie postanowią inaczej.
Spis danych dotyczących bezpieczeństwa dostarcza się w nieodpłatnie w formie papierowej lub elektronicznej nie później niż w dniu pierwszej dostawy substancji lub mieszaniny.
Informacje w karcie charakterystyki powinny być jasne i zwięzłe. Kartę charakterystyki powinna przygotować kompetentna osoba, która ma za zadanie uwzględnić szczególne potrzeby i wiedzę jej użytkowników, w stopniu w jakim są one znane. Dostawcy substancji i mieszanin powinni zapewnić, że takie kompetentne osoby odbyły stosowne szkolenia, w tym szkolenia przypominające.
Język, jakim powinna być napisana karta charakterystyki, powinien być prosty, jasny i precyzyjny; należy unikać żargonu, akronimów i skrótów. Nie powinno używać się zwrotów takich jak: »może być niebezpieczny«, »nieszkodliwe dla zdrowia«, »bezpieczne w większości warunków użytkowania« lub »nieszkodliwe«, ani jakichkolwiek innych zwrotów wskazujących, że dana substancja lub mieszanina nie stanowi zagrożenia, ani jakichkolwiek innych zwrotów niespójnych z klasyfikacją substancji lub mieszaniny.
Karta charakterystyki nie ma określonej objętości. Objętość karty charakterystyki jest współmierna do zagrożenia stwarzanego przez substancję lub mieszaninę i dostępnych informacji.
Wszystkie strony karty charakterystyki, włącznie ze wszystkimi załącznikami, numeruje się i podaje na nich albo objętość karty charakterystyki (np. »strona 1 z 3«) albo informację, czy po danej stronie następuje kolejna strona (np. »ciąg dalszy na następnej stronie« lub »koniec karty charakterystyki«).
Datę sporządzenia karty charakterystyki powinno podać się na pierwszej stronie. W przypadku przeglądu karty charakterystyki i przekazania odbiorcom nowej zaktualizowanej wersji karty, należy zwrócić uwagę odbiorców w sekcji 16 na zmiany w karcie charakterystyki, o ile nie wskazano ich w innym miejscu. W takim przypadku na pierwszej stronie datę tę należy oznaczyć w następujący sposób: »Aktualizacja: (data)« i podać numer wersji, numer aktualizacji, datę zmiany wersji lub inne informacje na temat zmienionej wersji.
Dostawcy mają obowiązek dokonania aktualizacji kart charakterystyki, gdy:
• pojawią się nowe informacje mogące mieć wpływ na środki kontroli ryzyka lub nowe informacje o zagrożeniach,
• zostanie udzielone zezwolenie na określone kierunki zastosowania substancji,
• w przypadku zastosowania ograniczenia w obrocie lub stosowaniu.
Karta charakterystyki powinna zawierać następujące sekcje:
1) Identyfikacja substancji/ mieszaniny i identyfikacja przedsiębiorstwa
2) Identyfikacja zagrożeń
3) Skład/informacja o składnikach
4) Środki pierwszej pomocy
5) Postępowanie w przypadku pożaru
6) Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska
7) Postępowanie z substancjami i mieszaninami oraz ich magazynowanie
8) Kontrola narażenia/środki ochrony indywidualnej
9) Właściwości fizyczne i chemiczne
10) Stabilność i reaktywność
11) Informacje toksykologiczne
12) Informacje ekologiczne
13) Postępowanie z odpadami
14) Informacje dotyczące transportu
15) Informacje dotyczące przepisów prawnych
16) Inne informacje
W przypadku gdy informacja podana w karcie charakterystyki jest nie istotna lub nie mogła zostać określona z przyczyn technicznych, powinno to być wyjaśnione szczegółowo w odpowiedniej sekcji karty charakterystyki. Informacje dostarcza się w odniesieniu do każdej niebezpiecznej właściwości. W przypadku stwierdzenia, że dane zagrożenie nie ma zastosowania, należy przeprowadzić wyraźne rozróżnienie między przypadkami, w których klasyfikujący nie dysponuje żadnymi informacjami, a przypadkami, w odniesieniu do których dostępne są negatywne wyniki badań.
Karta charakterystyki dostarczana jest bezpłatnie w wersji papierowej lub elektronicznej.
Wymagania dotyczące karty charakterystyki substancji lub preparatu określa załącznik II rozporządzenia REACH.
Informacje dostarczone w karcie charakterystyki są zgodne z informacjami zawartymi w raporcie bezpieczeństwa chemicznego, gdy jest on wymagany. W przypadku, gdy sporządzono raport bezpieczeństwa chemicznego, w załączniku do karty charakterystyki umieszcza się stosowne scenariusze narażenia w celu łatwiejszego odwoływania się do nich w odpowiednich pozycjach karty charakterystyki.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.