Według art. 226 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p. jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy w zakresie bhp jest ocenianie i dokumentowanie ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą, stosowanie niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszające to ryzyko, a także informowanie o nim pracowników i wskazywanie im zasad ochrony przed zagrożeniami występującymi w zakładzie pracy.
Do podstawowych obowiązków pracownika, zgodnie z art. 211 k.p., zalicza się m.in. przestrzeganie przepisów i zasad bhp, a w szczególności:
1) znajomość przepisów i zasad bhp, branie udziału w szkoleniach i instruktażach z tego zakresu oraz poddawanie się wymaganym egzaminom sprawdzającym,
2) wykonywanie pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp oraz stosowanie się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych,
3) współdziałanie z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bhp.

Zobacz także: Ocena ryzyka zawodowego jest podstawą profilaktycznej ochrony zdrowia pracowników>>

Skoro obowiązkiem pracodawcy jest zapoznanie pracownika z ryzykiem zawodowym, a obowiązkiem pracownika znajomość zagrożeń oraz współdziałanie z pracodawcą w wypełnianiu jego obowiązków dotyczących bhp, pracownik nie może uchylać się od potwierdzenia, że został zapoznany z dokumentacją tego ryzyka. W takiej sytuacji pracodawca może mieć uzasadnione wątpliwości, czy pracownik posiadł dostateczną wiedzę na temat zagrożeń występujących na stanowisku pracy, a w takim przypadku, zgodnie z art. 2373 § 1 k.p., nie powinien go dopuścić do pracy.
Uchylanie się od podstawowych obowiązków pracowniczych, do jakich niewątpliwie należy odbywanie szkoleń z zakresu bhp, w tym zapoznawanie się ze wskazówkami pracodawcy dotyczącymi wykonywania pracy, instrukcjami, czy dokumentacją oceny ryzyka zawodowego może stanowić przesłankę do zastosowania jednej z kar porządkowych, o jakich mowa w art. 108 k.p., tj.: kary upomnienia, nagany lub kary pieniężnej.
W sytuacji, gdy pracownik pomimo licznych upomnień pracodawcy, a także pomimo zastosowania kary (kar) porządkowych, nadal – bez uzasadnienia – nie wykonuje polecenia służbowego polegającego na potwierdzeniu zapoznania się oceną ryzyka zawodowego, pracodawca może rozwiązać z nim stosunek pracy bez wypowiedzenia z jego (pracownika) winy w trybie art. 52 § 1 k.p., z powodu ciężkiego naruszenia przezeń podstawowych obowiązków pracowniczych.

Zobacz także: Stres jako element oceny ryzyka zawodowego>>

Zobacz także: Ocena ryzyka zawodowego jest istotnym elementem systemu zarządzania bhp>>

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.