Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.

Dostarczenie przez pracownia zaświadczenia lekarskiego (np. od lekarza rodzinnego), z którego wynika przeciwwskazanie lekarskie dotyczące dźwigania ciężarów, nie musi być przez pracodawcę traktowane jak orzeczenie lekarza medycyny pracy, jednakże pracodawca powinien skierować pracownika na badania profilaktyczne, w celu potwierdzenia, czy zalecenia lekarskie (w tym przypadku lekarza rodzinnego) są faktycznie uzasadnione.
W myśl art. 229 § 4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Powyższe orzeczenia wydają lekarze medycyny pracy podczas badań wstępnych, okresowych i kontrolnych, a koszty badań pokrywa pracodawca (art. 229 § 6 k.p.).

Zobacz także: Pracownicze badanie lekarskie można powtórzyć>>

Szczegółowym aktem prawnym regulującym zagadnienie pracowniczych badań profilaktycznych jest rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332 z późn. zm.) – dalej r.b.l.p.
Zgodnie z powyższymi przepisami pracodawca ma prawo kierować pracowników na badania lekarskie wyłącznie w określonych przypadkach. Poza wyżej wymienionymi, należą do nich m.in. sytuacje, w których:

  1. pracownik zgłasza pracodawcy niemożność wykonywania dotychczasowej pracy i wnioskuje o przeniesienie go na inne stanowisko pracy, ze względu na podejrzenie szkodliwego wpływu wykonywanej pracy na jego zdrowie (zgodnie z art. 55 § 1 k.p.),
  2. u pracownika występują objawy wskazujące na powstawanie choroby zawodowej godnie z art. 230 § 1 k.p.),
  3. pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy lub u którego stwierdzono chorobę zawodową, lecz nie zaliczono go do żadnej z grup inwalidów, wnosi o przeprowadzenie badań mających na celu stwierdzenie niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy (zgodnie art. 231 k.p.).

Zobacz także: Skierowanie na badania kontrolne pracownika>>
 

Badania te, mogą jednak odbyć się tylko na wniosek samego pracownika. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 18 grudnia 2002 r., I PK 44/02, OSNP 2004, nr 12, poz. 209 aktualnym orzeczeniem lekarskim w rozumieniu art. 229 § 4 k.p. jest orzeczenie stwierdzające stan zdrowia pracownika w dacie (dniu) dopuszczenia do pracy. Zachowuje ono aktualność w okresie w nim wymienionym, jednak staje się nieaktualne w przypadku wystąpienia w tym okresie zdarzeń, które mogą wskazywać na zmianę stanu zdrowia pracownika.
Opisany przypadek idealnie pasuje do sentencji przytoczonego orzeczenia. Dostarczenie przez pracownika zaświadczenia lekarskiego (np. od lekarza rodzinnego), z którego wynika przeciwwskazanie lekarskie dotyczące dźwigania ciężarów, nie powinno zostać zignorowane przez pracodawcę; powinien on skierować pracownika na badania profilaktyczne w celu potwierdzenia, czy zalecenia te są faktycznie uzasadnione.
Należy jednak pamiętać, że w przypadku stwierdzenia przez lekarza medycyny pracy przeciwwskazań zdrowotnych dotyczących możliwości wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku, pracodawca będzie mógł wypowiedzieć zatrudnionemu warunki pracy lub płacy i przenieść go na inne stanowisko pracy, a nawet – jeżeli nie będzie w stanie zapewnić takiego stanowiska – wypowiedzieć mu stosunek pracy.

Zobacz także: Rodzaj badania wybierze lekarz medycyny pracy>>

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.