Uzasadnienie
Sposób przeprowadzania postępowania powypadkowego oraz to, kto i w jakim zakresie może uczestniczyć w tym postępowaniu określa rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870) - dalej r.u.o.w.p. Okoliczności i przyczyny wypadku ustala powołany w tym celu przez pracodawcę zespół powypadkowy, którego skład określa r.u.o.w.p. Stosownie do § 4 r.u.o.w.p. w skład zespołu wchodzi pracownik służby bhp oraz społeczny inspektor pracy, przy czym przepisy przewidują w tym zakresie liczne wyjątki, w zależności od stanu zatrudnienia oraz przyjętego przez pracodawcę systemu realizacji zadań w dziedzinie bhp, i tak:
- a) u pracodawcy, który zgodnie z art. 237[11] § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) nie ma obowiązku tworzenia służby bhp, zamiast pracownika tej służby w skład zespołu powypadkowego wchodzi pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań służby bhp, albo specjalista spoza zakładu pracy;
- b) u pracodawcy, u którego nie działa społeczna inspekcja pracy, zamiast społecznego inspektora pracy, w skład zespołu powypadkowego wchodzi przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bhp;
- c) jeżeli pracodawca nie może dopełnić obowiązku utworzenia zespołu powypadkowego w składzie dwuosobowym, określonym w pkt a i b, ze względu na małą liczbę zatrudnionych pracowników, okoliczności i przyczyny wypadku ustala zespół powypadkowy, w którego skład wchodzi pracodawca i specjalista spoza zakładu pracy.
Po otrzymaniu informacji o wypadku, zespół powypadkowy niezwłocznie przystępuje do ustalenia okoliczności i przyczyn. Zespół ma m.in. obowiązek wysłuchania wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala.
Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że przepisy w sposób ścisły określają, kto ma prawo uczestniczenia w postępowaniu powypadkowym. Obecność osób postronnych w wysłuchaniu poszkodowanego, bez względu na to, kto jest jej inicjatorem, dopuszczalna jest po uzyskaniu zgody wszystkich uczestników spotkania. Powyższe stanowisko nie stoi w sprzeczności z prawem związków zawodowych do reprezentowania interesów swoich członków. Z założenia bowiem, w postępowaniu powypadkowym rolę reprezentanta pracownika pełni wchodzący w skład zespołu powypadkowego społeczny inspektor pracy lub u pracodawcy, u którego nie działa społeczna inspekcja pracy, przedstawiciel pracowników.
Anna Sokołowska, autorka współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono: 9 czerwca 2016 r.