Ekspert Serwisu BHP odpowiada na pytanie Użytkownika programu:

Czy pracownik służby BHP może wykonywać zdjęcia aparatem fotograficznym pracownikom, którzy łamią przepisy BHP (np. nie używają środków ochrony indywidualnej)? Czy nie narusza to przepisów o ochronie danych osobowych?

Odpowiedź

Nie ma przeszkód prawnych, aby pracownik służby bhp, która podlega pracodawcy i pełni m.in. funkcje kontrolne, wykonywał zdjęcia pracownikom dla potwierdzenia naruszania przez nich przepisów i zasad bhp. Realizacja tego zadania musi odbywać się na polecenie, za zgodą lub wiedzą pracodawcy. Pracodawca może monitorować sposób wykonywania obowiązków przez pracowników poprzez robienie zdjęć, gdy jest to niezbędne do wypełnienia jego prawnie usprawiedliwionych celów.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis BHP Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów

Uzasadnienie

Stosownie do art. 207 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. z.) – dalej k.p. pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bhp w zakładzie pracy. Z tą powinnością łączy się obowiązek wynikający art. 237[9] § 1 k.p., który zabrania pracodawcy dopuszczania do pracy pracownika bez środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy oraz obowiązek egzekwowania przestrzegania przez pracowników przepisów i zasad bhp. Do pomocy w wykonywaniu wskazanych obowiązków przepisy prawa wyznaczają służbę bhp, która pełni funkcje doradcze i kontrolne (art. 237[11]k.p.). Podlega ona bezpośrednio pracodawcy (§ 1 ust. 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy, Dz. U. Nr 109, poz. 704, z późn. zm.) – dalej r.s.b.h.p.

Pracodawca może natomiast monitorować sposób wykonywania obowiązków przez pracowników przez robienie zdjęć, gdy jest to niezbędne do wypełnienia jego prawnie usprawiedliwionych celów (np. egzekwowania przestrzegania przez pracowników przepisów i zasad bhp), a jednocześnie nie narusza praw i wolności osób, których dotyczy (por. art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 2135) – dalej u.o.d.o. Zdjęcia pracowników są danymi, które polegają szczególnej ochronie (art. 7 pkt 2 u.o.d.o.), co wiąże się z koniecznością odpowiedniego ich przechowywania. Biorąc powyższe pod uwagę, należy uznać, że nie ma przeszkód prawnych, aby pracownik służby bhp wykonywał zdjęcia pracownikom dla potwierdzenia naruszania przez nich przepisów i zasad bhp. Realizacja tego zadania musi odbywać się na polecenie, za wiedzą lub zgodą pracodawcy, gdyż to on jest administratorem danych i na nim spoczywa obowiązek szczególnej staranności, aby były one właściwie przechowywane i nie były udostępniane osobom nieupoważnionym (36 ust. 1 u.o.d.o.). Ponadto pracownicy powinni zostać uprzedzeni o możliwości stosowania omawianego sposobu dokumentowania wyników kontroli.

Wszelkie przekroczenie przez pracodawcę jego uprawnień w zakresie monitorowania pracowników narusza dobra osobiste pracownika i podlega ochronie na gruncie prawa cywilnego. Poszkodowany pracownik może żądać dopełnienia czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia, a w szczególności złożenia oświadczenia w odpowiedniej treści i odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 380) pracownik może również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wybrany cel społeczny.

Anna Sokołowska, autorka współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 3 czerwca 2016 r.