Stosownie do art. 2351 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p. za chorobę zawodową uważa się chorobę wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy.
Zgodnie z art. 2352 k.p. rozpoznanie choroby zawodowej u pracownika lub byłego pracownika może nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym albo po zakończeniu pracy w takim narażeniu, pod warunkiem wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych.

Zobacz także: Pracodawca jest obowiązany zapobiegać chorobom zawodowym swoich pracowników>>

Wykaz chorób zawodowych, okres, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym, sposób i tryb postępowania dotyczący zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych, a także podmioty właściwe w sprawie rozpoznawania chorób zawodowych określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1367) – dalej r.c.z.
W myśl § 4 ust. 1 r.c.z. postępowanie wyjaśniające, czy zgłoszone zachorowanie jest chorobą zawodową prowadzi właściwy państwowy inspektor sanitarny. Postępowanie to polega w szczególności na zebraniu niezbędnej dokumentacji związanej z przebiegiem zatrudnienia poszkodowanego pracownika, sporządzeniu oceny narażenia zawodowego oraz skierowanie zainteresowanego pracownika (byłego pracownika) na badania w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania do jednostki orzeczniczej I stopnia.
Po zakończonym postępowaniu, zgodnie z § 8 r.c.z., właściwy państwowy inspektor sanitarny wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej.

Zobacz także: Rozpoznanie choroby zawodowej może nastąpić zarówno w okresie zatrudnienia, jak i po jego ustaniu>>

@page_break@

Decyzja ta jest przekazywana:
1) zainteresowanemu pracownikowi lub byłemu pracownikowi,
2) pracodawcy lub pracodawcom zatrudniającym pracownika w warunkach, które mogły spowodować skutki zdrowotne uzasadniające postępowanie w sprawie rozpoznania i stwierdzenia choroby zawodowej,
3) jednostce orzeczniczej zatrudniającej lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie,
4) właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.

Zobacz także: W razie rozpoznanej choroby zawodowej pracodawca zapewni realizację zaleceń lekarskich>>

Poszkodowany, u którego stwierdzona zostanie choroba zawodowa, ma prawo na podstawie ww. decyzji ubiegać się o świadczenia odszkodowawcze, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.).
Były już pracodawca z oczywistych względów nie musi realizować dyspozycji wynikających z art. 230-231 k.p. (tj. przenosić pracownika do innej pracy), natomiast niewątpliwie powinien:
1) dokonać analizy przyczyny powstania tej choroby i na tej podstawie zastosować właściwe środki zapobiegawcze, mające na celu przeciwdziałanie kolejnym zachorowaniom (art. 236 k.p.),
2) dokonać stosownego wpisu w zakładowym rejestrze chorób zawodowych (art. 235 § 4 k.p.),
3) przesłać – po zakończeniu postępowania mającego na celu ustalenie uszczerbku na zdrowiu lub niezdolności do pracy w związku ze stwierdzoną chorobą zawodową pracownika lub byłego pracownika – zawiadomienie o skutkach tej choroby do Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera w Łodzi (art. 235 § 5 k.p. oraz § 10 r.c.z.).

Zobacz także: Chorobę zawodową rozpozna wyłącznie uprawniona jednostka orzecznicza>>

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.