Orzeczenie to zapadło w sprawie przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o rentę rodzinną . Świadczenia tego odmówiono dzieciom i żonie zmarłego pracownika. W ocenie organu rentowego, zdarzenie, w następstwie którego pracownik zmarł, nie było wypadkiem przy pracy w rozumieniu art. 3 ustawy z 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1242 ze zm.) - dalej u.u.s.w.p., z uwagi na brak przyczyny zewnętrznej.
Jak ustalono w toku postępowania przed Sądem Okręgowym, krytycznego dnia poszkodowany stawił się w pracy o zwykłej porze i przystąpił do wykonywania swoich obowiązków. Po południu znaleziono go nieprzytomnego w łazience. Zgon w wyniku pęknięcia tętniaka mózgu i krwotoku podpajęczynówkowego nastąpił tego samego dnia w szpitalu. Sąd uwzględnił żądanie powodów i uznał, że zdarzenie to było śmiertelnym wypadkiem przy pracy - było nagłe, zaistniało w miejscu świadczenia pracy, przy zewnętrzności przyczyny odniesionej do naruszenia przez pracodawcę art. 229 § 4 ustawy z 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.), tj. dopuszczenia do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do jej wykonywania na zajmowanym stanowisku.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego wniósł pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Rozpoznając ją sąd II instancji uznał za błędne założenie, zgodnie z którym w każdej sytuacji dopuszczenia pracownika do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku stanowi przyczynę zewnętrzną wypadku przy pracy, o której mowa w art. 3 ust. 1 u.u.s.w.p. Odrzucono przy tym argumenty strony powodowej, wywiedzione z orzecznictwa Sądu Najwyższego (w szczególności wyroki SN: z dnia 18 sierpnia 1999 r., II UKN 89/99, niepubl.; z dnia 23 listopada 1999 r., II UKN 208/99, niepubl. oraz z dnia 17 listopada 2000 r., II UKN 49/00, OSNP 2002, nr 11, poz. 275), jako nieodnoszące się do przypadku niewykonania badań okresowych przez pracownika pomimo skierowania wystawionego przez pracodawcę.
Przyjęcie wystąpienia tak określonej przyczyny zewnętrznej wypadku uzależnione jest w każdej sprawie indywidualnie od konkretnych okoliczności faktycznych. Na gruncie analizowanego stanu faktycznego, ustalenie przyczyny zewnętrznej wypadku wymagałoby przede wszystkim precyzyjnego ustalenia przyczyny zgonu, a następnie wykazania związku przyczynowo-skutkowego między brakiem okresowych badań lekarskich a pęknięciem tętniaka mózgu. Ustaleń tego rodzaju sąd I instancji jednak nie przeprowadził. Okoliczność ta uzasadniała uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu.

Dowiedz się więcej z książki
Bezpieczeństwo i higiena pracy. Pytania i odpowiedzi
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł